ارزیابی اثر آشفتگی و ویژگی‌های مکانی بر تجدید حیات با استفاده از معادلات ساختاری (مطالعه موردی: جنگل خیرود)

اثر آشفتگی‌های انسانی از قبیل چرای دام، بهره‌برداری از جنگل و استفاده افراد محلی و ویژگی‌های مکانی (شیب، جهت، ارتفاع و خاک) بر تجدید حیات گونه‌های درختی و در نتیجه سلامت جنگل اجتناب‌ناپذیر است. در این پژوهش، اثر آشفتگی‌ها و ویژگی‌های مکانی بر تجدید حیات گونه‌های درختی در جنگل خیرود نوشهر بررسی شد. برخی از نمایه‌های نهال، خال و درخت در 100 قطعه‌نمونه 10 متر مربعی اندازه‌گیری شد و به‌همراه نمایه‌هایی از مجموعه‌هایی معروف به "سازه" شامل سازه آشفتگی و سازه ویژگی‌های محیطی در قالب معادلات ساختاری- حداقل مربعات جزئی (SEM-PLS) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در نتیجه این بررسی مشخص شد که نقش سازه آشفتگی بر سازه نهال در سطح اطمینان 99 درصد معنی‌دار بود. همچنین، سازه نهال بر سازه خال، سازه خال بر سازه درخت و سازه درخت بر سازه نهال در سطح اطمینان 99 درصد اثرگذار بود. تأثیر تعدیل‌گری سازه ویژگی‌های مکانی بر مسیر آشفتگی به نهال (در سطح اطمینان 99 درصد) و مسیر آشفتگی به خال (در سطح اطمینان 95 درصد) معنی‌دار بود. بنابراین، آشفتگی‌ها و ویژگی‌های مکانی منطقه مورد مطالعه، بیشترین تأثیر را به‌ترتیب بر نهال و سپس خال گذاشته و از این مسیرها به‌طور غیرمستقیم بر سازه درخت اثرگذار بودند.